Usłyszałam ostatnio, że będzie opracowany nowy dokument Polityki ekologicznej Polski. Zaglądnęłam do aktualnie obowiązujących dokumentów w skali Kraju i mojego miasta i zdziwiłam się, dlaczego w naszym Państwie nie może powstać dokument Polityki zrównoważonego rozwoju.

Aktualne Polityki ekologiczne są dokumentami obowiązującymi do 2012 roku z perspektywa do 2016 roku. Przygotowujemy się do możliwości skorzystania z funduszy unijnych na lata do 2020 roku.  EUROPA 2020 to strategia w duchu zrównoważonego rozwoju.

Jako obywatelka Polski oczekuję od władz sprecyzowania przemyślanej polityki zrównoważonego  rozwoju obejmującej jasno sprecyzowane obszary wymagające wypracowania konsensusu przy danych uwarunkowaniach zewnętrznych i wewnętrznych na dany okres planowania.  Taki dokument przekonałby mnie, że władza panuje nad sytuacją w kraju i mógłby być istotnym elementem bazowym budowy budżetu i systemu podatkowego.

Za politykę ekologiczną odpowiada JEDNO MINISTERSTWO. Za politykę zrównoważonego rozwoju odpowiadają WSZYSTKIE MINISTERSTWA, cały Rząd.

Zdaję sobie sprawę z tego, że trudniej jest opracować i zatwierdzić Politykę zrównoważonego rozwoju.  A może warto?…

W 2013 roku Komisja Europejska wydała „Wskazówki dla Doradców – Społeczna odpowiedzialność biznesu dla małych i średnich przedsiębiorstw” .  Poniżej cytat z wstępu do tego przewodnika:

„Niniejszy przewodnik opiera się na rozumieniu społecznej odpowiedzialności biznesu opracowanym przez Komisję Europejską w 2011 roku, które to definiuje ją jako „odpowiedzialność przedsiębiorstw za ich wpływ na społeczeństwo”. Ponadto uważa się, że: „poszanowanie dla mającego zastosowanie prawodawstwa, a także dla układów zbiorowych pomiędzy partnerami społecznymi, jest warunkiem koniecznym dla wypełnienia zobowiązań wynikających z tej odpowiedzialności. Aby w pełni wypełniać te zobowiązania, przedsiębiorstwa powinny dysponować mechanizmem integracji zagadnień społecznych, środowiskowych, etycznych, związanych z prawami człowieka oraz dotyczących konsumentów ze swoją działalnością oraz podstawową strategią, w ścisłej współpracy z zainteresowanymi stronami, w celu:

– maksymalizacji tworzenia wspólnych wartości dla ich właścicieli/udziałowców i innych zainteresowanych stron i społeczeństwa jako całości;

– rozpoznawania, zapobiegania i łagodzenia ich możliwych negatywnych skutków.

Złożoność tego mechanizmu będzie zależeć od czynników takich jak wielkość przedsiębiorstwa i charakter jego działalności. Dla większości małych i średnich przedsiębiorstw, w szczególności mikroprzedsiębiorstw, mechanizm CSR prawdopodobnie pozostanie nieformalny i intuicyjny”.

Myślenie strategiczne jest podstawą wdrażania CSR, a więc zasad zrównoważonego rozwoju. Metodologia zależy od rodzaju przedsiębiorstwa, ale dotyczy wszystkich, tych dużych i tych najmniejszych, nawet jednoosobowych działalności gospodarczych…

Wszystkich nas czeka przebudowa sposobu myślenia i działania…

Innowacyjność umieszczono w sercu Strategii Europa 2020. Ponieważ obywatel jest stroną Strategii Europa 2020, oznacza to, że rozwój wewnętrzny każdego z nas ma kolosalny wpływ na realizację tej strategii, budowę społeczeństwa obywatelskiego i rozwój kraju.

Czytaj całość …

Ponieważ wdrażanie zrównoważonego rozwoju jest ściśle związane z duchowością człowieka, a duchowość jest związana z muzyką, dlatego warto przeczytać wybrane z literatury cytaty:

Muzyka to początek i koniec wszelkiej mowy.

Ryszard Wagner, XIX w.n.e., niemiecki kompozytor, poeta i teoretyk sztuki
Czytaj całość …

„WEZWANIE DO DZIAŁAŃ

Naszą wizją jest świat, w którym nasza praca oraz styl życia przyczyniają się do dobrostanu wszystkiego, co żyje na Ziemi. Wierzymy, że poprzez edukację możliwe jest osiągnięcie takiego stylu życia istot ludzkich, który będzie wspierał integralność ekologiczną, sprawiedliwość ekonomiczną i społeczną, zrównoważony sposób życia oraz szacunek dla każdego jego aspektu. Poprzez edukację możemy się nauczyć jak zapobiegać konfliktom i je rozwiązywać, szanować różnorodność kulturową, stworzyć społeczeństwo troszczące się o innych i żyjące w pokoju. Możemy się tego nauczyć czerpiąc z miejscowych wzorów i tradycji, które szanują i uznają Ziemię wraz z jej systemami ochrony życia i dostosować tę odwieczną mądrość do naszego szybko zmieniającego się świata. Możemy dokonywać indywidualnych, społecznych, narodowych, więcej, nawet globalnych wyborów z należytym uwzględnieniem wspólnego dobra. Jednostki obejmujące młodzież, społeczeństwa obywatelskie, rządy, biznesy, partnerów finansowych oraz inne instytucje są w stanie zrozumieć, że ich codzienne działania mogą kształtować żywotną przyszłość, z której każdy może być dumny.

Czytaj całość …

Czy zrównoważony rozwój to tylko hasło związane z funduszami unijnymi, czy też „prawidło” życia naszych czasów?

Uważam że:

– naukowcy spotykają się na konferencjach, gdzie we własnym gronie dzielą się swoimi przemyśleniami na temat zrównoważonego rozwoju, bez szerokiego przekazu dla mediów, polityków i dla społeczeństwa;

– w urzędach powstają dokumenty planistyczne niezbędne w procedurach pozyskiwania funduszy unijnych, w których zapis na temat zrównoważonego rozwoju ma miejsce, bo jest tam niezbędny ze względu na politykę Unii Europejskiej;

– strategię zrównoważonego rozwoju duże przedsiębiorstwa publikują na stronach internetowych, ale głównie w celach marketingowych;

– średnie i małe przedsiębiorstwa nic na ten temat nie wiedzą lub uważają z góry, że ich na to nie stać, że mają większe własne problemy;

– wartości odżywcze żywności są coraz gorsze, rolnictwo jest bardziej nastawione na zysk niż na gospodarkę ziemią i produktami rolnymi w duchu zrównoważonego rozwoju;

– koncerny farmaceutyczne i usługi medyczne  głównie liczą się z zyskiem;

– uczelnie zaznajamiają studentów z problematyką zrównoważonego rozwoju;

– szkoły zaznajamiają uczniów z ekologią;

– media wolą nagłaśniać wypadki transportowe i wpadki polityków…

Czytaj całość …

Najnowsza Strategia Unii  Europejskiej EUROPA 2020 – strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu – to strategia w zasadzie implementująca strategię Sustainable Development Strategy (SDS).  Mówi wprawdzie o innych trzech filarach, ale wczytując się dokładnie w treść strategii EUROPA 2020 znajdujemy implementację podejścia opartego na rozwoju kapitału biznesu, rozwoju kapitału społecznego i ochronie środowiska (a więc ochronie i rozwoju kapitału środowiska). Czytaj całość …

Strategia EUROPA 2020

Czerwcowy szczyt Rady Europejskiej zaowocuje zatwierdzeniem strategii EUROPA 2020, potwierdzeniem celów UE i celów krajowych oraz zaaprobowaniem zintegrowanych wytycznych dla strategii EUROPA 2020.

Strategia EUROPA 2020 to strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającemu włączeniu społecznemu. Strategia ta implementuje w zasadzie strategię EU SDS. Jest strategią zrównoważonego rozwoju.

Czytaj całość …

Minister Środowiska, Minister Sportu i Turystyki, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Minister Zdrowia postanowili nawiązać współpracę przy wdrażaniu Programu „Eko-Polska”.

Program „Eko Polska ” odwołuje się tylko do kapitału środowiska.

Podpisana 24 czerwca 2009 Deklaracja współpracy czterech Ministerstw to krok w stronę wdrażania w Polsce zrównoważonego rozwoju. Szkoda, że do ww. grupy Ministerstw nie dołączyły na przykład Ministerstwo Gospodarki i Ministerstwo Finansów. A najlepiej by było, gdyby Program EKO-Polska poszerzyć i taką deklarację współpracy dać do podpisu wszystkim Ministrom! Byłby to zalążek ciała koordynująco-rozliczającego działania strategiczne w kierunku zrównoważonego rozwoju.

Tekst podpisanej deklaracji można przeczytać pod adresem http://www.mos.gov.pl/artykul/7_aktualnosci/8716_program_eko_polska_jest_deklaracja_wspolpracy.html

Głos w publicznej dyskusji nad zieloną księgą  „Polska 2030. Wyzwania rozwojowe”

17 czerwca 2009 Premier Donald Tusk zaprezentował raport  „Polska 2030. Wyzwania rozwojowe”. Dokument wymienia 10 najważniejszych wyzwań, jakie stoją przed Polską w najbliższych dwóch dziesięcioleciach:

• Wzrost i konkurencyjność
• Sytuacja demograficzna
• Wysoka aktywność zawodowa oraz adaptacyjność zasobów pracy
• Odpowiedni potencjał infrastruktury
• Bezpieczeństwo energetyczno-klimatyczne
• Gospodarka oparta na wiedzy i rozwój kapitału intelektualnego
• Solidarność i spójność regionalna
• Poprawa spójności społecznej
• Sprawne państwo
• Wzrost kapitału społecznego Polski.

Po przeczytaniu raportu, zresztą bardzo ładnie napisanego raportu, nasuwa się szereg refleksji. W kilku miejscach jest używane określenie zrównoważony rozwój, który czasem jest dopełniany określeniem zrównoważony rozwój regionalny.  W takim właśnie duchu jest napisany raport, który ma być bazą dla wieloletniej Strategii Rozwoju Polski. Nie będzie to strategia, która implementuje Strategię Zrównoważonego Rozwoju (SDS), którą UE traktuje, jako nadrzędną w stosunku do Strategii Lizbońskiej. Oznacza to, że w dniu dzisiejszym Polska nie ma obowiązującej Strategii zrównoważonego rozwoju i jej mieć  nie będzie w najbliższym czasie, chyba, że publiczna dyskusja nad Raportem coś zmieni.

We wrześniu 2009 będzie analiza wdrażania SDS w krajach UE…

Czy w takim razie możemy mówić o skoku cywilizacyjnym?

Obawiam się, że tak przedstawiony model polaryzacyjno dyfuzyjny  rozwoju nie gwarantuje skoku cywilizacyjnego ( model zamieszczony  ww.  Raporcie w części „Polska 2030 – rekomendacje końcowe” , strona 375 ).

Uzasadnienie:  Czytaj całość …

SDS –tekst znowelizowanej Strategii Zrównoważonego Rozwoju Unii Europejskiej. Tłumacz przyjął nazwę rozwój trwały dla pojęcia sustainable development, tłumaczonego w polskim prawie jako zrównoważony rozwój, a w publikacjach także jako ekorozwój lub zrównoważony i trwały rozwój.

W 2008 roku Komisja Europejska wydała polski tekst przewodnika po SDS UE pod tytułem „ZRÓWNOWAŻONA PRZYSZŁOŚĆ W NASZYCH RĘKACH”, ISBN 978-92-79-07282-6. Jest to materiał popularyzujący Strategię Zrównoważonego Rozwoju UE.

W październiku 2007 uchwałą RM uchylona została Strategi Zrównoważonego Rozwoju Polski do roku 2025. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego zostało zobowiązane do przygotowania nowego tekstu strategii zrównoważonego rozwoju w oparciu o SDS UE . Aktualnie MRR nie pracuje nad NSDS – krajową strategią zrównoważonego rozwoju. Grupa doradców Premiera opracowuje dokument strategiczny Polska do roku 2030. Jak wynika z informacji telefonicznych nie będzie to strategia zrównoważonego rozwoju.

Czytaj całość …

W ostatnim roku znacznie wzrosła ilość firm, które pojawiają się w przeglądarce Google na hasła:

Odpowiedzialny biznes,

Etyka biznesu,

Zrównoważony rozwój,

CSR (Corporate Social Responsible),

Ethical Corporation,

Accountability.

Budzi to optymizm, szczególnie, jeżeli poza sformułowaniem i ogłoszeniem w Internecie strategii zrównoważonego rozwoju danej jednostki organizacyjnej, mamy przełożenie tej strategii na plany działań i cały wewnętrzny system zarządzania i współpracę z interesariuszami.

Szkoda, że w zasadzie tylko media z branży ochrony środowiska o tym piszą.

W Polsce Ministerstwo Gospodarki ma aktualnie wiodącą rolę we wdrażaniu zrównoważonego rozwoju. Brakuje koordynatora zarządzającego zrównoważonym rozwojem Polski na szczeblu Rządu RP.  Czytaj całość …

Sustainable Development (SD), Ekorozwój to w Polsce synonimy zrównoważonego rozwoju (ZR).

Klikając w Google hasło zrównoważony rozwój, albo sustainable development, czy też ekorozwój otrzymujemy długą listę linków do interesujących materiałów związanych ze zrównoważonym rozwojem i dotyczących szerokiego wachlarza działań z rozpiętością od działań na szczeblu międzynarodowym do działań w przedszkolu.

Czytaj całość …

Mając na myśli zrównoważony rozwój dotykamy wszystkich sfer naszego istnienia, zarówno tych materialnych jak i duchowych. Integralne rozumienie świata, integralna filozofia oraz muzyka mogą nam pomóc. W filozoficznych rozprawach różnie się pisze o rzeczywistości. Trudno zaprzeczać tym, którzy piszą, że rzeczywistość, tak, jak ją postrzegamy, działa na nas i my działamy na rzeczywistość i to, jak na nią oddziałujemy ma wpływ na to, jak rzeczywistość oddziałuje na nas…

Czytaj całość …

Moim zdaniem zarządzanie zrównoważonym rozwojem powinno mieć rangę najwyższą wśród strategicznych działań. Strategia  zrównoważonego  rozwoju to główna strategia, która powinna być zharmonizowana na różnych poziomiach zarządzania: Unii Europejskiej, kraju, władzy lokalnej, przedsiębiorstwa, instytucji, rodziny i każdego obywatela.

Istotnymi ogniwami realizacji strategi zrównoważonego rozwoju, oprócz władzy centralnej, lokalnej, przedsiębiorstw, instytucji są rodziny i każdy z nas. W łańcuchu zharmonizowanych strategicznych działań służących lepszej jakości życia doczesnych i potomnych, służących przetrwaniu naszej Planety, ważną rolę odgrywa integralne podejście. Uświadomienie sobie duchowości jednostki i społeczeństw, powiązań między tym co materialne i duchowe, jest ważnym krokiem na drodze realizacji zrównoważonego rozwoju.

Czytaj całość …

Poniżej załączam Zasady zrównoważonego rozwoju przyjęte w Deklaracji w sprawie Środowiska i Rozwoju na pierwszym Szczycie Ziemi w Rio de Janeiro (1992r):

(1)

Człowiek jest podmiotem rozwoju zrównoważonego i posiada prawo do zdrowego i produktywnego życia w harmonii z naturą.

(2)

Państwa posiadają, zgodnie z Kartą Narodów Zjednoczonych i zasadami prawa międzynarodowego, suwerenność w dysponowaniu swymi zasobami tak, jak im to określają ich narodowe polityki ekologiczne i rozwojowe, ale też odpowiedzialność za zagwarantowanie, że ich działania w obrębie ich prawa i kontroli nie będą powodować szkód ekologicznych w innych krajach lub na terenach znajdujących się poza ich jurysdykcją.

(3)

Muszą zostać zagwarantowane prawa do rozwoju społeczeństw z zachowaniem sprawiedliwego prawa do zaspokojenia potrzeb ekologicznych i rozwojowych przyszłych pokoleń.

(4)

Dla osiągnięcia celów rozwoju zrównoważonego, ochrona środowiska będzie stanowić integralną część procesu rozwoju i nie może być rozpatrywana oddzielnie.

(5)

Wszystkie Państwa i wszyscy obywatele będą współpracować w realizacji podstawowych zadań w przeciwdziałaniu ubóstwu, jako niezbędnemu warunkowi rozwoju zrównoważonego, dla redukcji dysproporcji w standardach warunków życia i lepszemu zaspokajaniu potrzeb większości ludzkości.

(6)

Specjalny priorytet będzie ustanowiony dla uwzględnienia sytuacji i potrzeb krajów rozwijających się, szczególnie krajów najmniej rozwiniętych oraz najbardziej wrażliwych ekologicznie. Działania międzynarodowe powinny też uwzględniać potrzeby i interes wszystkich krajów.

(7)

Państwa będą współpracować w duchu partnerstwa globalnego dla ochrony, zachowania i odbudowy zdrowia i integralności ekosystemu Ziemi. Biorąc pod uwagę różny udział w degradacji środowiska globalnego, Państwa przyjmują wspólną ale zróżnicowaną odpowiedzialność. Kraje rozwinięte przyjmują do wiadomości swą odpowiedzialność za globalny rozwój zrównoważony, biorąc pod uwagę presję, jaką ich społeczeństwa wywierają na środowisko globalne, oraz technologie i zasoby finansowe będące w ich posiadaniu.

(8)

Dla osiągnięcia rozwoju zrównoważonego i wyższej jakości życia ludności, Państwa zredukują lub wyeliminują niezrównoważone trendy konsumpcji i produkcji oraz będą promować odpowiednie polityki demograficzne.

(9)

Państwa powinny współpracować na rzecz endogenicznego wzmocnienia instytucjonalnego na rzecz zrównoważonego rozwoju, poprzez poprawę naukowego zrozumienia i wymianę wiedzy naukowej i technologicznej oraz poprzez przyśpieszenie rozwoju, adaptacji, rozpowszechniania i transferu technologii, w tym technologii nowych i innowacyjnych.

(10)

Problemy ekologiczne są najskuteczniej rozwiązywane jeśli uczestniczą w procesie wszyscy zainteresowani obywatele na odpowiednim poziomie. Na poziomie krajowym każdy obywatel będzie miał odpowiedni dostęp do informacji związanych ze środowiskiem, znajdujących się w posiadaniu władzy publicznej, w tym informacji o niebezpiecznych substancjach i działalności w strefie oddziaływania tej władzy oraz informacji o możliwościach uczestnictwa w procesie podejmowania decyzji. Państwa będą pomagać w podnoszeniu świadomości społecznej poprzez tworzenie warunków do dostępności informacji. Zapewniony będzie dostęp do postępowania sądowego i administracyjnego w tym rekompensat i naprawy szkód.

(11)

Państwa będą rozwijać legislację ekologiczną. Standardy środowiskowe, cele i priorytety zarządzania powinny właściwie oddawać kontekst rozwojowy i ekologiczny, do którego mają zastosowanie. Standardy stosowane przez niektóre kraje mogą być niestosowalne lub powodować nieuzasadnione koszty ekonomiczne i społeczne w innych krajach, w szczególności w krajach rozwijających się.

(12)

Państwa powinny współpracować dla wypromowania wspomagającego i otwartego międzynarodowego systemu ekonomicznego, który prowadziłby do wzrostu gospodarczego i zrównoważonego rozwoju we wszystkich krajach i lepiej przeciwdziałałby problemom ekologicznym. Środki polityki handlowej stosowane do celów ekologicznych nie powinny stanowić sposobów arbitralnej i nieuzasadnionej dyskryminacji lub ukrytych restrykcji w handlu międzynarodowym. Wszelkie jednostronne działania związane z problemami ekologicznymi poza jurysdykcją kraju importera powinny być zakazane. Wszystkie działania ekologiczne dotyczące transgranicznych i globalnych problemów środowiskowych, będą rozwiązywane w drodze konsensusu.

(13)

Państwa będą rozwijały narodowe legislacje w zakresie odpowiedzialności za szkody środowiskowe i za zanieczyszczanie oraz rekompensat dla poszkodowanych. Państwa będą też współpracować w sposób bardziej zdecydowany i przyśpieszony dla dalszego rozwoju międzynarodowej legislacji w zakresie odpowiedzialności i rekompensat za szkody ekologiczne spowodowane działalnością wewnątrz ich jurysdykcji i kontroli na terenach pozostających poza ich jurysdykcją.

(14)

Państwa powinny efektywnie współpracować w celu zapobiegania lokowania i transferu do innych Państw działalności i substancji mogących spowodować znaczące szkody ekologiczne i szkodliwych dla zdrowia ludzkiego.

(15)

Państwa będą szeroko stosować prewencyjny sposób podejścia do ochrony środowiska w zależności od ich możliwości. W przypadku występowania zagrożenia poważnymi i nieodwracalnymi szkodami dla środowiska, brak niepodważalnego uzasadnienia naukowego nie będzie traktowany jako usprawiedliwienie dla odkładania na później efektywnych kosztowo działań zapobiegających degradacji środowiska.

(16)

Władze państwowe powinny dążyć do wypromowania internalizacji kosztów ekologicznych i stosowania instrumentów ekonomicznych, opartych na założeniu, że zanieczyszczający powinien, z zasady, ponosić koszty swych zanieczyszczeń, odpowiednio do interesu publicznego i bez zakłócania toku handlu i inwestycji międzynarodowych.

(17)

Oceny oddziaływania na środowisko, jako instrument krajowy, będą stosowane do projektowanych rodzajów działalności, mających negatywny wpływ na środowisko i poddawanych decyzjom kompetentnych władz krajowych.

(18)

Państwa powinny bezzwłocznie notyfikować inne Państwa o wszystkich klęskach żywiołowych oraz o innych zagrożeniach mogących powodować nagłe szkodliwe oddziaływanie na środowisko w tych Państwach. Społeczność międzynarodowa podejmie wszelkie kroki w zakresie pomocy Państwom poszkodowanym.

(19)

Państwa powinny zapewnić wyprzedzające i punktualne notyfikowanie oraz odpowiednią informację innym Państwom, potencjalnie zagrożonych działaniami, które mogą mieć szkodliwe oddziaływanie transgraniczne a także będą prowadzić w dobrej wierze konsultacje z tymi krajami.

(20)

Kobiety odgrywają witalną rolę w zarządzaniu środowiskiem i w rozwoju. Ich pełne uczestnictwo jest niezbędnym dla osiągnięcia zrównoważonego rozwoju.

(21)

Kreatywność, idealizm i odwaga młodzieży świata powinny być mobilizowane do wykuwania partnerstwa globalnego dla osiągnięcia zrównoważonego rozwoju i zapewnienia wszystkim lepszej przyszłości.

(22)

Ludność tubylcza i jej wspólnoty oraz inne społeczności lokalne odgrywają witalną rolę w zarządzaniu środowiskiem i w rozwoju z uwagi na ich wiedzę i tradycje. Państwa powinny odkrywać i wspierać ich tożsamość, kulturę i interesy oraz umożliwić im udział w osiąganiu zrównoważonego rozwoju.

(23)

Środowisko i zasoby naturalne ludności, znajdującej się w opresji, okupacji lub niewoli powinny być chronione.

(24)

Działania wojenne są w sposób nierozłączny destrukcyjne dla rozwoju zrównoważonego. Państwa, w związku z tym powinny respektować prawo międzynarodowe, zapewniając ochronę środowiska w czasie konfliktów zbrojnych oraz współdziałać przy dalszym rozwoju tego prawa.

(25)

Pokój, rozwój i ochrona środowiska są wzajemnie powiązane i niepodzielne.

(26)

Państwa będą rozwiązywać wszystkie dysputy ekologiczne w sposób pokojowy i przy zastosowaniu odpowiednich środków w nawiązaniu do Karty Narodów Zjednoczonych.

(27)

Państwa i społeczeństwa będą współpracować w dobrej wierze i w duchu partnerstwa w wypełnianiu zasad zawartych w Deklaracji oraz w dalszym rozwoju prawa międzynarodowego w dziedzinie zrównoważonego rozwoju.

Materiał ze strony Ministerstwa Środowiska z tekstu „Strategia Zrównoważonego Rozwoju Polski do 2025 roku” (dokument uchylony w październiku 2008 uchwałą RM).